Zihin ile ilgili bu teleolojik anlayış, James'in felsefi sisteminde en önemli prensiplerden biridir ve düşüncesinde geniş çapta uzanımlara sahiptir. Gerçekten de bu kitapta göreceğimiz gibi, James felsefesinin tüm diğer bölümleri, zihin için yol gösterici bir ilke olan bu anlayıştan faydalanır. James, felsefeyi bizatihi insan gayelerine hizmet eden, ferdi enerji ve mizacın bir sonucu olarak ortaya çıkan çok önemli teleolojik bir ürün olarak kabul eder. Böyle olduğu için James, felsefi girişimin ahlaki kavramlarda en derin değerini bulabileceğini düşünür. Sonuçta James'e göre felsefenin özü, insan gereksinimlerinin imkanlarını zenginleştirmek için bireyin bu dünyadaki yerini açıklamaktır. Felsefenin ahlaki önemine dair bu anlayış, James'in felsefi yönteme dair görüşlerine ve dolayısıyla onun anlam teorisine temel teşkil eder. James felsefenin hayatla ilgili ve hayat için faydalı olması grektiğine inanır. Felsefe, günlük hayatımızın somut tecrübi özelliklerine her noktada uygulanabilir olmalıdır.