Laboratuar şartları altında ihtilafa düşürülen iki şahıs arasındaki münakaşanın lenguistik tahlili yapılarak objektif ve subjektif mana sistemlerinin nisbî ehemmiyeti tatbik edilmiştir. Girişte psikolojinin yeni ehemmiyet vermeye başladığı ihtilaf problemleri hakkındaki nazariyeler ele alınır. Eserin esas mevzuunu teşkil eden ikinci bölümde aynı kelime ve kavramlara yüklenen objektif ve subjektif manaların ihtilafın oluşmasındaki ve şekillenmesindeki tesirleri değerlendirilir. Mütefekkirin Amerika?da bulunduğu sırada yaptığı deney ve araştırmaların hülasası olarak doçentlik tezidir.