Hazar Denizi; bulunduğu jeopolitik konum, sahip olduğu doğal zenginlikler, büyüklüğü, fizyolojik farklılığı ve çevreleyen ülkelerin yapıları gibi etkenlerden kaynaklanan kozmopolit yapıya sahip bir denizdir. Bu karmaşık yapıya ilaveten Dünyanın çekişen güç kutupları (ABD, Rusya ve Çin) ile müttefiklerinin ilgileri artan bir şekilde Hazar üzerinde yoğunlaştıkça merkezi Avrasyada petrol ve nüfuz için oynanan Büyük Oyundaki hamleler giderek artacaktır.
Türkiye, Türkmenistan ve Azeri Şahdeniz gazını bir an önce getirmek durumundadır. Yoksa doğal gazda Rusyaya bağımlılığı artacaktır. Orta Asya konusunda ulusal stratejiler belirlenmelidir. Ancak bu yapılırken çok yönlü bir bakış açısıyla analiz yapabilmeli; ABD, Rusya ya da Çin eksenli değil, Türkiye eksenli politikalar üretilmelidir.
24 Mart 2003 tarihinde ABDnin Irak müdahalesi ile başlayan süreçte, Türkiyenin içinde bulunduğu jeopolitik ve stratejik konum, bölgedeki olayların dışında kalmasına imkan vermemekte ve içinde olmasını zaruri kılmaktadır. Türkiyenin sahip olduğu bu jeopolitik ve stratejik konum, karşılaşılabileceği zararlardan etkilenmemsi için imkanlar da doğurmaktadır. Türkiyenin içinde bulunduğu durumun, karşılaşılabileceği şartların, başka güvenlik ve ekonomi olmak üzere alınabileceği önlemlerin uygulayabileceği politika ve stratejilerin en iyi şekilde tespit edilmesi gerekmektedir.