Kitapta sohbet havasında bir anlatımın yanı sıra, aşağıdaki hususlara uyulmaya çalışıldı.
¨ Konulara basit açıklamalar ile başlanarak, önemli hususlar detaylandırıldı.
¨ Her konunun sonunda uygulama örnekleri verilerek, konuların pratik uygulamalarda kullanılabilirliği fikri yerleştirilmesi hedeflendi.
¨ Konularla ilgili Animasyonlar ve Simulasyonlar verilerek konuların daha kolay anlaşılır hale getirilmesi hedeflendi.
¨ Laboratuvar uygulamaları verilerek, deneylerde kolaylık sağlanması amaçlandı.
¨ Yeni çalışmalar yapılmasına yardım edecek tekrarlama ve çalışma soruları eklendi.
Kitap, XIV bölümden oluşmaktadır.
I. Analog ve Dijital terimleri.
II. Sayı Sistemleri: İkili, sekizli, onlu, onaltılı sayı sistemleri.
III. Kodlama ve kodlar; Sayısal ve Alfasayısal Kodlar.
IV. Boolean aritmetiği kuralları.
V. Lojik kapılar. Lojik kapılar ile devre tasarımı.
VI. Karnaugh şeması yöntemi.
VII. Lojik Entegreler ve Entegre parametreleri.
VIII. Bileşik devreler. Kodlayıcılar, Çoklayıcılar, Azlayıcılar, ALU.
IX. FFler ile ilgili devreler.
X. Ardışıl Devreler.
XI. Sayıcılar. Sayıcı tasarımları.
XII. Kaydediciler.
XIII. Bellekler. Bellek çeşitleri.
XIV. Programlanabilir Lojik Elemanlar.
ÖNSÖZ
Dünyanın, haberleşme teknolojisindeki gelişmelerde bir köy haline geldiği yeni bir yılda, global toplum içerisinde söz sahibi olmamız, ülkemizin gelişmişlik derecesi ile orantılıdır. Varlığımızı sürdürmek ve yeni dünya düzeninde söz sahibi olmak istiyorsak, gelişmişliğin gerektirdiği sayıda nitelikli insan gücünü yetiştirmek için eğitime değer vermek ve ona bilimsel ve teknolojik nitelik kazandırmak mecburiyetindeyiz. Çünkü, eğitim ve kültür düzeyleri yüksek, gelişen teknolojiye uyum sağlayabilen fertlerden oluşan toplumlar, yeni binyılda dünyanın şekillenmesinde önemli rol oynayacaklardır.
Bilgisayar, nitelikli fertlerin yetişmesinde kullanılacak en önemli araçtır. Sayisal elektronik veya mantik devreleri olarak isimlendirilen dersler, bilgisayarları ve bilgisayar temelli sistemleri oluşturan devrelerin tasarım ve incelenmesi ile ilgili konuları içermektedir.
Mantık Devreleri (Sayısal Elektronik) adlı bu kitap ile, dersin kapsamına giren konulara ilişkin kapsamlı bilgilerin sunulması amaçlandı. Mantık devreleri, Lojik devreler, Bilgisayar mantık devreleri, Sayısal Elektronik, Sayısal tasarım, vb., isimlerle anılan kitaplar içerisinde önemli bir açığı kapatacağına inandığımız elinizdeki kitap, Mühendislik ve Teknik Eğitim Fakülteleri öğrencilerinin kolayca izleyebilecekleri bir başvuru kitabı olarak düşünüldü. Kitaptaki açıklamaların, yalnızca Elektronik / Bilgisayar eğitimi alan fakülte öğrencileri için değil, Meslek Liselerinden Meslek Yüksek Okullarına, Teknik Liselerden Mantık Devreleri / Dijital Elektronik dersi olan diğer teknik bölüm öğrencilerine kadar herkesin faydalanacağı şekilde olması hedeflendi.
Kitap ile birlikte sunulan CD içerisinde bulunan animasyon ve simülasyonların konuların anlaşılmasına yardımcı olması amaçlandı. Sunulan animasyon ve simülasyonların gelecekte daha kullanışlı formatlara dönüştürülmesi hedeflenmektedir.
Kitabın hazırlık aşamasında ve yeni baskılarda yapılan değişikliklerde yardımlarını esirgemeyen mesai arkadaşlarıma, özellikle yeni basımın oluşmasında yardımcı olan Ahmet Zengin, Özdemir Çetin ve Murat Çakıroğluna, bunun yanında kitabın yazımında yardımcı olan Şefik Çakmak ve Ayşegül Severe teşekkürü bir borç bilirim.
Kitabın ülkemiz kalkınmasına faydalı olması dileğiyle....
Prof. Dr. Hüseyin Ekiz
KİTABIN KULLANIMI
Kitaptan çok geniş bir okuyucu kitlesinin faydalanacağı düşünülerek, sohbet havasında bir anlatımın yanı sıra, aşağıdaki hususlara uyulmaya çalışıldı.
¨ Konulara basit açıklamalar ile başlanarak, önemli görülen hususlar detaylandırıldı.
¨ Her konunun sonunda uygulama örnekleri verilerek, konuların pratik uygulamalarda kullanılabilirliği fikri yerleştirilmesi hedeflendi.
¨ Konular ile ilgili laboratuvar uygulamaları verilerek, dersin laboratuvar kısmında yapılabilecek deneylerde kolaylık sağlanması amaçlandı.
¨ Yine laboratuvar uygulamalarında kolaylık sağlanması amacıyla, eleman katalog bilgilerini içeren, katalog kısmı eklendi. Katalog kısmında verilen elemanların, laboratuvar deneylerinde ve pratik uygulamalarda en çok kullanılma ihtimali olanlar verilmeye çalışıldı.
¨ Her bölümün sonunda, bölüm içerisinde açıklanan konuların hatırlanmasını ve yeni uygulamalar yapılmasına yardım edecek tekrarlama ve çalışma soruları kısmı eklendi.
Kitap, XIV bölümden oluşmaktadır.
I. Bölümde : Analog ve Dijital terimleri açıklanarak, terimlerin açıklanmasına yardımcı olacak Analog ve dijital büyüklük, işaret, sistem ve gösterge ifadeleri açıklandı. Çevremizdeki nesneler ve büyüklükler incelenip, analog ve dijital büyüklüklerin / sistemlerin karşılaştırılması yapıldı.
II. Bölümde : Sayı sistemleri genel olarak incelenerek, ikili, sekizli, onlu, onaltılı sayı sistemleri detaylandırıldı. Sayı sistemlerinde aritmetik işlemler yapılarak, ikili sistemin bilgisayarlarda kullanılması nedeni ile ikili sayı sistemindeki dört işlem detaylandırıldı. Sayı sistemleri arasındaki ilişkinin anlaşılmasına yardımcı olmak amacıyla, sayı sistemleri arasında dönüşümler tek-tek açıklandı.
III. Bölümde : Kodlama ve kodlar başlığı altında, kodlama işlemi açıklandıktan sonra, yaygın kullanılan kodlama sistemlerinde kullanılan prensipler detaylandırıldı. Sayısal kodlar alt başlığı altında, BCD, 8421, 5te 2, Artı 3, Gray, Parity ve Bar kodları ile, Alfasayısal alt başlığı altında ASCII ve EBCDIC kodları incelendi.
IV. Bölümde : İlk kısımda Boolean aritmetiği kuralları incelenerek, kuralların boolean ifadelerin sadeleştirilmesinde kullanılması açıklandı. Boolean kurallarının daha iyi anlaşılmasına ve lojikte kullanılmasına ön bilgi olması amacıyla, boolean kurallarının elektrik devreleri verildi. Venn Diyagramı yöntemi kısaca açıkla