Bir çeşit halk ozanı diyebileceğimiz dengbêjler, büyük söz ustalarıydılar. Kürt coğrafyasında sayısı hiç de az olmayan trajedilerden kopan çığlıkları dört bir yana taşıdılar. Acıyı, hüznü, sevinci, duyarlı bir yüreğin ve doğal sanatkârlığın imbiğinden süzüp yeniden ürettiler; köy köy, kasaba kasaba gezip anlattılar. Yüreklere ateş düşürdüler. Sözleri, toprağı bereketli Kürt eline direnişin, dirilişin tohumunu ekti. Dengbêjlerin dilinde gelişip bugüne kadar ulaşan kılamlar ise Kürt halkının belleği ve sığınağı oldu. Bu kılamlarda isyanlar, katliamlar, aşk, ihanet, kalleşlik, dostluk, sadakat, yiğitlik, korkaklık dile getirildi. Kürt halk kültürü içinde böylesine önemli bir yere sahip kılamlardan (Kürt halk türkülerinden) yirmisini, kılama kaynaklık eden olayın anlatımıyla ve dengbêjlerin dilinde farklılaşan versiyonlarıyla bir araya getiriyor bu kitap. Sevdiğini bulmak için erkek kılığına girip kadın savaşçıların komutanı olan Edûlênin hikâyesi, Hıristiyan Meryem ile Eliyê Qolaxasî ve onları koruyan Metran Îsanın hikâyesi ve Bavê Fexriyaya âşık olup aşkını yüreğine gömen Hıristiyan kızın hikâyesi Bunlardan sadece birkaçı.